پرونده ثبت جهانی «چوگان» به یونسکو ارسال شد

به گزارش آفتاب شمال به نقل از  روابط عمومی فدراسیون چوگان، محمدحسن طالبیان، معاون میراث فرهنگی سازمان با اعلام این خبر گفت: پرونده نامزدی ثبت جهانی چوگان با حمایت مسئولين مرتبط با این ورزش و پس از بررسی و تکمیل نهایی از سوی مسئول تهیه پرونده این بازی، روز پنجشنبه ۱۱ فروردین ماه به دبیرخانه کمیته میراث ناملموس یونسکو ارسال شد تا پس از بررسی و ارزیابی در سال ۲۰۱۷ در کمیته میراث جهانی یونسکو مطرح شود.

طالبیان افزود: تهیه پرونده این بازی همزمان با نامگذاری شورای بین‌المللی بناها و محوطه‌های تاریخی ( ایکوموس)، به مناسبت نام روز جهانی محوطه‌ها و یادمان‌ها با عنوان «میراث ورزش» صورت گرفته است که هر ساله هدفی را در قالب عنوان یا شعار برجسته می‌کند.

وی با اشاره به این که میراث‌های ورزشی جنبه‌ای از خلاقیت‌های انسانی است که به کیفیت‌های فرهنگی توجه می‌کند، گفت: تاریخ ورزش با فرهنگ‌های کهن گره خورده است و به لحاظ ارزش‌های برجسته آن است که شاهد توسعه معماری، هنر و فناوری‌های مرتبط با آن در طول اعصار هستیم.

طالبیان ورزش‌های زورخانه‌ای و چوگان را از جمله ورزش‌های کهن ایران دانست که رد پای آن را می‌توان در جای جای تاریخ کهن ایران زمین دید. قدیمی‌ترین میدان چوگان در ایران در میدان امام اصفهان مربوط به دوره صفویه است که دارای شهرت جهانی است.

وی اظهار امیدواری کرد در سالی که از سوی ایکوموس میراث ورزش نامگذاری شده، ایجاد موزه ورزش و ثبت دیگر عناصر تاریخی مرتبط با ورزش همچون میادین اسبدوانی و … در اولویت قرار گیرد.

فرهاد نظری، مدیرکل دفتر ثبت آثار و حفظ و احیاء میراث معنوی و طبیعی نیز از ثبت مجموعه چوگان و سوارکاری فرح‌آباد و مجموعه چوگان و سوارکاری نوروزآباد به شماره‌های ۳۱۲۵۱ و ۳۱۴۱۰ در فهرست آثار ملی طی سال گذشته خبر داد.

مرتضی رضوانفر، مسئول تهیه پرونده چوگان نیز این بازی را یک بازی سنتی سوار بر اسب همراه با موسیقی و روایتگری ذکر کرد و گفت: این بازی دارای سه بخش اصلی شامل: چوگان بازی، اجرای موسیقی محلی و روایتگری (نقالی و مرشدخوانی) است.

رضوانفر در خصوص تاریخ بازی چوگان در ایران افزود: این بازی قدمتی بالغ بر ۲۰۰۰ سال دارد که ابتدا در میان عشایر رواج داشته و سپس به مرور زمان به دلیل کارکردهای فرهنگی اجتماعی نهفته در آن، عمومیت یافته است.

وی با تاکید بر این که چوگان به دلیل ارتباط با عناصری چون خانواده (بازیکنان و هنرمندان)، طبیعت، اسب و هنر، اهمیت فوق‌العاده‌ای در فرهنگ ایران دارد، گفت: امروزه نقش و فیگورهای بازی چوگان در موتیف‌های صنایع دستی، نقاشی سنتی مینیاتور، تزئینات معماری و سنگ برجسته‌ها استفاده می‌شود، همچنین در ادبیات و زبان‌های ایرانی حضوری گسترده دارد.

این مسئول در زمینه بخش ورزشی این بازی اظهار داشت: گسترش “بخش ورزشی” بازی چوگان در بیش از ۱۰۰ کشور جهان به شکل ورزش پولو، نشانه‌ای از جذابیت، اهمیت و توانایی‌های این بازی است که تنها بخش ورزشی آن جهانی شده است.

رضوانفر گفت: چوگان در تاریخ ۲۰۰۰ ساله خود به انبانی از تنوعات فرهنگی و خلاقیت‌های بشری تبدیل شده است. دو عنصر ماندگاری و گسترش جغرافیایی در این بازی دلیلی بر وجود تنوع و خلاقیت بشری در این بازی است.

به اعتقاد وی ثبت چوگان می‌تواند باعث توجه و آگاهی بیشتر جوامع شهرنشین به ارتباط میان انسان، هنر، طبیعت و حیوانات در جوامع بومی شود و همین تنوعات باعث شده تا در ایران این بازی ” شاه بازی‌ها” نام بگیرد.

مسئول تهیه و ثبت این پرونده با اشاره به این که این بازی در مناطق مختلف کشور برگزار می‌شود، افزود: در طول ۳۴ سال گذشته انجمن‌های چوگان در چهار منطقه تهران، قزوین، کرج و اصفهان و همچنین انجمن مرکزی چوگان در تهران تاسیس شده است.