آیا ما در جهان تنها هستیم؟ + تصاویر

به گزارش خبرنگار علمی باشگاه خبرنگاران؛ بسیاری از محققان و دانشمندان به دنبال پاسخ این پرسش هستند آیا ما در جهان تنها هستیم؟

آنها می‌گویند این پرسش از اساسی‌ترین پرسش‌های بشریت است. صدها نهاد دولتی و خصوصی سالانه میلیون‌ها دلار برای پژوهش در علومی مثل ژنتیک، اخترفیزیک، اختر زیست‌شناسی، اخترشیمی، ربوتیک و فناوری فضایی خرج می‌کنند تا در مجموع بشود پاسخ صحیح‌تری برای این پرسش پیدا کرد.

تا امروز پاسخ این پرسش مثبت بوده، چون نشانه‌ای از موجوداتی هوشمند با تمدنی قابل توجه پیدا نشده است. ولی این به آن معنی نیست که هیچ شکلی از حیات در جای دیگری غیر از زمین وجود ندارد.

اخترشناسان می‌گویند در بین سیاره‌های شبیه زمین که سطح مشخصی دارند و موجود زنده‌ای می‌تواند روی آنها به وجود بیاید، عطارد و ناهید شانس چندان زیادی ندارند. هر دو بسیار داغ هستند و امکان ندارد آب به صورت مایع روی آنها وجود داشته باشد. عطارد عملا جوی ندارد و در این حالت حتی اگر داغ هم نبود امکان نداشت آب به صورت مایع روی آن باقی بماند. از طرفی فاقد جو است و سپر محافظتی برای پناه دادن به حیات از گزند پرتوهای مضر کیهانی و همین طور پرتوهای زیانبار خورشید ندارد، اما در عوض ناهید جو بسیار غلیظی از دی اکسید کربن و فشار سطحی بسیار بالایی دارد. اینجا زهره از آن طرف بام افتاده است! آن قدر داغ است که دما در روزهایش به نزدیک ۴۵۰ درجه سانتی گراد می رسد. در کنار این دمای مرگبار، فشار ۹۰ اتمسفری جو ناهید هیچ شانسی برای پناه دادن به مولکول های آلی حیاتی و موجودات تک سلولی اولیه نمی دهد.
 
شاید آن زمان حیات در حد موجودات تک سلولی در سطح این کره شکل گرفته باشد. شاید هم اکنون نیز باکتری‌های سخت جانی در این سیاره وجود داشته باشند که در زیر لایه‌های سطحی به گونه‌ای مشغول نشو و نما هستند. فعلا هیچ چیز بیشتری نمی دانیم و باید صبور باشیم و بیشتر مطالعه کنیم. پاسخ دادن به سوال های بزرگ، صبر عظیم و تلاش خستگی ناپذیری می‌طلبد.

اخترشناسان می‌گویند میلیون‌ها میلیون کهکشان در کیهان وجود دارد و واقعا کسی نمی‌داند چه تعداد ستاره و سیاره در جهان هستی می‌تواند وجود داشته باشد. تا به امروز نزدیک به ۲۰۰۰ سیاره فراخورشیدی کشف شده است.

اخترشناسان با روش‌های مختلف، از جمله کاهش بسیار بسیار جزئی نور ستاره‌ها در زمان عبور سیاره‌ای از مقابل قرص آن به وجود سیاره‌ای فراخورشیدی به گرد آنها پی می‌برند.

روش دیگر که در تلسکوپ فضایی جیمز وب استفاده خواهد شد، استفاده از تاج نگارستاره‌ای است که تا حدودی امکان عکسبرداری از سیارات فراخورشیدی را فراهم می کند. روش دیگر این است که در پی ردیابی پیام های رادیویی احتمالی آنها باشیم. طرح ستی (SETI) که اختصاص به جستجوی هوشمندان فرازمینی دارد در سه دهه گذشته به امواجی که از گوشه گوشه آسمان رسیده گوش داده است. به این امید که شاید علائمی را آشکارسازی کنند که منشأ فرازمینی دارند. با وجود فرکانس های پر تعداد ناشی از منابع کیهانی و منابع مزاحم زمینی، امروزه طرح ستی قادر است به چند میلیون کانال باریک فرکانس به طور همزمان گوش دهد.

فرانک دریک و کارل ساگان که از دانشمندان پیشگام طرح ستی بودند، سال ها پیش و در ابتدای شکل گیری این طرح معادله‌ای را مطرح کردند که از طریق آن می‌توانستند با در نظر گرفتن احتمالات به پرسش بالا پاسخ دهند. در زمان ارائه این معادله، تصور بر این بود که تعداد تمدن های فرضی که قادر به برقراری ارتباط رادیویی در کهکشان باشند، با طول عمر میانگین تمدن های کهکشان به سال تقریبا برابر باشد. یعنی برای مثال اگر مدت بقای تمدن های یک کهکشان به طور متوسط ۵۰۰ سال باشد، احتمالا ۵۰۰ مورد از آنها در کهکشان وجود دارد. واقعیت این است که بسیاری از متغیرهای معادله در یک وابسته به حدس و گمان است، با این حال وقتی داده هایی را وارد معادله می کنیم به جواب‌های جالب توجهی می‌رسیم.

طبق محاسباتی که دانشمندان با توجه به معادله دریک انجام داده اند، به نظر می رسد اگر خوشبین باشیم و احتمال پیدایش هوش را با بیشترین مقدار ممکن فرض کنیم، اکنون باید ۲۵۰ تمدن فرازمینی در کهکشان راه شیری ما وجود داشته باشد که قادر به برقراری ارتباط رادیویی با ما باشند، اما اگر متغیرها را به صورت بدبینانه انتخاب کنیم و در معادله دریک قرار دهیم، آن وقت جواب معادله تا مقدار۰.۰۰۲ کاهش می یابد که ما را به فرض تنها بودنمان در عالم نزدیک تر می کند.
 
بسیاری از دانشمندان با توجه به احتمالات فراوان نسبت به وجود شکل‌هایی از حیات فرازمینی در جای دیگری از کیهان خوشبین هستند، اما شاهدی برای یقین پیدا کردن از این موضوع نیاز دارند که تا امروز پیدا نشده است.