در پایان ششمین دور مذاکرات هسته ای ایران و 1+5 در وین و پس از صدور بیانیه مشترک وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران و مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا ، سید عباس عراقچی معاون وزیر امور خارجه در جمع خبرنگاران ایرانی حاضر در وین گفت : همانطور که وزیر امور خارجه هم گفت 18 روز کار فشرده داشتیم هدف این بود که تا ٢٠ جولای یعنی تا فردا (یکشنبه 29 تیرماه) به توافق نهایی دست یابیم اما اختلافات و شکاف های عمیق در خصوص مسائل موضوع مذاکره وجود دارد.
وی با اشاره به اینکه در بعضی از موضوعات پیشرفت داشتیم و دربعضی از موضوعات این طور نبوده است، ادامه داد: شروع به نگارش پیش نویس متن کردیم پیشرفت خوبی از لحاظ متن داشتیم اما از نظر محتوا اختلافات باقی است .
به گفته عراقچی 65در صد متن تدوین شده اما مقدار باقیمانده شامل مسائل کلیدی می شود که از لحاظ محتوایی بیش از 80 درصد متن را تشکیل می دهد.
عراقچی گفت: از آنجا که نتوانستیم در مذاکرات اختلافات را حل کنیم و مواضع ما با مواضع آنها هنوز فاصله زیادی دارد، راه حل ها مشکلات را حل نکرد ، با توجه به اینکه فضای مذاکرات سازنده است و همه طرف ها اراده برای رسیدن به راه حل اراده جدی دارند توافق شد که باید مذاکرات در شرایط فعلی ادامه یابد.
این عضو تیم مذاکره کننده ادامه داد: برای ادامه مذاکره منعی نداشتیم و 29 تیر پایان مهلت مذاکراتی نبوده است، بر اساس توافق ژنو یک سال از 24 نوامبر 2013 تا 24 نوامبر 2014 فرصت مذاکره داریم.
وی توضیح داد: گام اول توافق ژنو 6 ماهه بود و این گام ٢٩ تیر تمام می شد و اگر تمدید نمی شد تحریم ها به جای خود باز می گشت و ایران هم می توانست به اقدامات خود باز گردد. در سه روز آخر وقتی به این نتیجه رسیدیم که امکان توافق تا تاریخ ٢٠ جولای نیست بحث ها را به سمت تمدید گام اول بردیم تمدید گام اول تصمیم گرفته شد که 4 ماه تا 24 نوامبر باشد.
وی افزود : معنی و مفهوم این است که همه تعهدات طرفین در توافق ژنو به مدت 4 ماه دیگر ادامه دارد و تحریم ها به مدت 4 ماه دیگر تعلیق است وتعهدات ایران هم همین طور اما بعضی از تعهدات طرفین در طول 6 ماه گذشته تغییر ماهیت داده بود و باید مذاکره می شد در این باره که گام اول در چه شرایط و با چه وضعیتی ادامه یابد.
عراقچی گفت: یکی از مباحث مبلغ 4.2 میلیارد دلار در مقابل تبدیل مواد20 درصد ایران بود که در طول ٦ ماه به ما پرداخت شد . در این خصوص باید تصمیم می گرفتیم . ما معتقد بودیم در 4 ماه آینده هم باید به همان میزان از منابع مالی ایرا باید ن آزاد شود و چون برای 6 ماه 4.2 میلیارد دلار بود برای هر ماه ٧٠٠ میلیون دلار حساب کنیم طبعا باید در 4 ماه آینده 2 میلیارد و 800 میلیون دلار پول ایران آزاد شود،.
وی افزود: در مورد نحوه آزاد شدن با توجه به اینکه بعضی اعتقاد داشتند که با توجه به اینکه اقدام ایدان برای تبدیل ٢٠ درصد تمام شده در این باره هم نباید اقدام جدیدی صورت گیرد،مذاکرات سختی صورت گرفت و مقرر شد در نهایت که این مبلغ دریافت شود و 2 میلیارد و 800 دلار دیگر در 4 ماه آینده در 4 قسط 500 میلیون دلاری و دو قسط 400 میلیون دلاری و کلا در 6 قسط پرداخت می شود. از اول ماه اوت هر 20 روز یا سه هفته این مبلغ به حساب بانک مرکزی واریز می شود.
معاون وزیر خارجه گفت : مشابه توافق ژنو که یک نان پیپر برای اجرای عملیاتی توافق داشت برای تمدید هم یک نان پیپر داریم و بعضی از نقاط ابهام در توافق ژنو را سعی کردیم برطرف کنیم. از جمله در مورد نحوه پرداخت ها مشکلاتی وجود داشت که سعی کردیم حل شود، همچنین در خصوص بیمه ابهاماتی وجود داشت که در برنامه عملیاتی جدید سعی کردیم برطرف کنیم.
وی با بیان اینکه بعضی از اقدامات ایران که طبق زمان بندی قصد اجرای آن را داشتیم روشن تر مطرح شده است گفت : تولید سوخت رآکتور تحقیقاتی تهران طبق جدول زمان بندی خود ما ادامه می یابد و تبدیل پسماندهای مواد غنی شده به اورانیوم طبیعی که آماده غنی سازی مجدد شود طبق برنامه خودمان انجام خواهد شد.
وی گفت : اینها اقداماتی است که در نان پیپر ذکر شده و هدف این است که فضای مساعد مذاکراتی حفظ شود، مذاکرات جدی در سه روز گذشته داشتیم تا ابهامات گذشته رفع شود واقدامات طرفین برای ٤ ماه آینده مشخص شود و فضای مناسب خفظ شود تا مذاکرات را ادامه دهیم.
عراقچی با بیان اینکه مذاکرات ساعت 12:30 شب ( به وقت وین ) تمام شد، افزود: گام اول توافق ژنو را به مدت ٤ ماه تمدید کردیم و نحوه تمدید و شرایط آن تعیین شده و در 4 ماه آینده فضای مناسبی داریم که مذاکرات ادامه یابد.
وی گفت : پیش از ادامه مذاکرات دو سه هفته تنفس دادیم بعد مذاکرات در سطوح مختلف خواهد بود ، نیاز به مذاکرات کارشناسی خواهیم داشت و معاونان و مذاکرات در سطح آقای ظریف و خانم اشتون احتمالا برای اواخر آگوست و یا اوایل سپتامبر تنظیم خواهدشد.
وی گفت : مذاکرات کارشناسی را پس از یکی دوهفته مجدد تنظیم می کنیم، ممکن است مذاکرات دو جانبه با کشورها هم باشد ، بنابر این زمان دقیق و محل مذاکرات مشخص نیست. بستگی دارد که چه نوع مذاکره را در نظر بگیریم . اگر مذاکرات به شکل فعلی باشد وین خواهد بود ، اینها در مذاکرات بنده و خانم اشمید تعیین می شود.
عراقچی در این باره که آیا ایران تعهد عملی جدیدی نداشته است ، گفت: تعهد جدیدی نخواهد بود ، بعضی از اقداماتی که ایران طبق برنامه خود قصد انجام ان را داشت ادامه خواهد داد، جزییات ان در نان پیپر ذکر شده است ، تلاش ما این است که فضای مذاکراتی را حفط کنیم.
وی درباره بیانیه جان کری و طرح این مطلب که ایران تمام اورانیوم غنی شده خود را به سوخت تبدیل م یکند، گفت: خیر، ایران اورانیوم غنی شده 20 در صد خود را که قبلا تبدیل اکسید شده به سوخت راکتور تهران تبدیل خواهد کرد این اورانیوم قبلا به سوخت تبدیل شده است برای راکتور تهران ، برنامه ما این بوده که اورانیوم را تبدیل به اکسید و سپس سوخت کنیم تا الان اکسید شده و از الان به بعد تبدیل به سوخت می شود.
عراقچی گفت : ما به برنامه خود برای تولید سوخت رآکتور تهران ادامه می دهیم و این برنامه لزوما در ٤ ماه تکمیل نمی شود، یعنی همه اکسید ٢٠ درصد ما به سوخت تبدیل نخواهد شد ،مقداری از اآن تبدیل می شود و مابقی طبق برنامه خود ماست ،در 4 ماه آینده 25 گیلو گرم از اکسید به سوخت تبدیل می شود و مازاد بر ان در ماه های بعد طبق برنامه ایران تبدیل می شود.
وی درباره بخشی از توافق ژنو که مربوط رقیق سازی است و ایران امتعهد به انجام آن است ، بیان کرد: این اقدام انجام شده است، این اقدام جزو تعهدات ٦ ماه است و ظرف یکی دو روز آینده آژانس تأیید می کند که این کار انجام شده است و قسط هشتم پرداخت می شود.
وی در بخش دیگری از سخنانشدرباره اختلافات بر سر توافق برای نگارش متن توافق جامع گفت : مهم ترین موضوع اختلاف غنی سازی است که درباره میزان و ظرفیت اختلاف نظر وحود دارد . در این خصوص ایده های مختلفی مطرح شده و انچه برای ما اهمیت دارد این است که برنامه هسته ای ما یک چشم انداز صنعتی شدن دارد که باید تثبیت شود که همانطور که مقام معظم رهبری گفتندر جشم انداز نهایی باید بتوانیم ١٩٠ هزار سو تولید کنیم، این نیاز اروز نیست ولی . چشم انداز هسته ای کشور صنعتی است نه یک چشم انداز کوچک تحقیقاتی و سمبولیک و این چشم انداز باید در هر راه حلی حفظ شود. این یکی از موارد اختلافی است و اینکه چگونه باید اندازه و ظرفیت غنی سازی را چگونه تعیین کنیم..
این عضو تیم مذاکره کننده گفت : مورد دوم اراک است و کماکان در این باره که چه تغییراتی باید در اراک صورت گیرد تا هم ماهیت آب سنگین و هم میزان پلوتونیوم پایین بیاید، هنوز این دو مورد از موضوعات اختلافی هستند، بقیه موضوعات هم کمابیش هم در بحث فردو و هم نظارت های سازمان و پروتکل الحاقی و سایر موضوعات اختلافات کمابیش وجود دارد.
وی خبر داد:در ١٥ روز مذاکره در خصوص توافق جامع ٨٠ درصد مذاکرات تا کنون درباره غنی ساری و اراک است، دوره اعتماد ساز هم یکی از موضوعات جدی ماست اما در مورد آن هنوز مذاکره ای صورت نگرفته است و طرف مقابل هم فکر می کند که اگر این موضوعات حل شود بقیه موارد حل می شود.
وی توضیح داد : همه چیز درباره غنی سازی مورد اختلاف است نقطه شروع، نقطه پایان ، مسیر و زمان حرکت و در همین قالب نوع وتعداد دستگاه ها، میزان ذخایر و به طور کلی همه 7 یا 8 مورد سختی که شامل غنی سازی می شود.
معاون وزیر خارجه بیان کرد:تعیین دوره زمانی گام پایانی و حرکت به سمت صنعتی شدن که لزوما یک دوره زمانی نیست از موارد اختلاف است و هنوز تصمیم گیری نشده است.
عراقچی گفت : پرانتزها خیلی کم شده اما آنهایی که مانده بیشتر محتوایی است، با یک متن 8 یا 9 صفحه ای مواجهیم که دو برابر ضمیمه دارد. در سند اصلی روی متن حدود 65 درصد پیشرفت کردیم، کماکان پرانتزها و نقاط خالی زیادی وجود دارد. نقاط خالی جاهایی است که اعداد و ارقام قرار است جایگزین شود و متن پر از سه نقطه است.
معاون وزیر امور خارجه درباره پیشنهاد ایران گفت : خطوط ما مشخص است راه حل های ما سازنده هستند و نگرانی های برنامه هسته ای را مرتفع می کنند.
وی درباره اختلافات درباره 190 هزار سو و ادعای امریکا در مورد زیاد بودن 19 هزار سانتریفیوژ گفت: اینکه چه تعداد از سانتریفیوژها به کار خود ادامه دهند موضوع مذاکره است 190 هزار سو خواست امروز ما نیست اینکه فاصله زمانی تا بدست آوردن 190دهزار سو چفدر است موضوع مذاکره است و اینکه ما چگونه به سمت هدف حرکت می کنیم محل بحث مذاکرات است.
وی تاکید کرد: غیر ممکن نیست که بین 19 هزار سانتریفیوژ و 190 هزار سو یک رابطه منطقی برقرار شود.
وی با بیان اینکه در وضع موجود همه 19 هزار سانتریفیوژ فعال نیست، توضیح داد تعدادی از سانتریفیوژها با گاز اورانیوم و تعدادی بدون این گاز کار می کنند، نوعشان هم یکسان نیست و اینکه چطور به کار خود ادامه دهند نیز ار موضوعات ماست.
وی تأکید کرد: در 6 ماه گذشته طرف مقابل تحریم جدید علیه ایران صادر نکرده است و اینکه تحریم ها توسط شرکت یا کمپانی نقض شود هنوز برقرار است .
عراقچی توضیح داد: انچه در 6 ماه گذشته چند بار اتفاق افتاد تحریم های جدید نبود، برای اینکه تحریم ها متوقف بماند نیاز به توضیح دولت آمریکا در کنگره وجود دارد و آنها باید کنگره را راضی کنند که چرا قبول کرده اند تا این اندازه پول به ایران در مدت 4 ماه بدهند .
وی درباره جدول لغو تحریم ها گفت: جدول لغو تحریم ها یکی از بحث های مورد اختلاف است . ما معتقدیم که همه تحریم ها باید یک جا رفع شود و تقسیم تحریم ها را به بخش های مختلف به هیچ وجه نمی پذیریم.
وی در عین حال گفت : فاصله زمانی را می پذیریم اقدامات ایران هم باید با فاصله انجام شود و به همین دلیل هم می تواند لغو تحریم ها با فاصله باشد.
معاون وزیر امور خارجه درباره دلیل مذاکرات دوجانبه بیش از حد معمول با طرف آمریکایی در این دور از مذاکرات گفت: بیشترین میزان اختلاف با آمریکا است بیشترین تحریم ها هم توسط آمریکا است و بیشترین مذاکره هم با آمریکاست.
عراقچی درباره شکاف دیدگاه های آمریکا و اروپا اظهار داشت: 6 کشور قطعا دیدگاه های مختلفی دارند . جلسات همگانی داشتیم و جلساتی با خانمها اشمید و اشتون . آنها نیز جلسات داخلی برای مشورت داشتند. (مهر)