نویسنده : خانم دکتر سیده نیره جمالی ” درمانگر و پژوهشگر مرکز روان شناختی پایا “
• هنگامی که یک نوجوان افسرده است، والدین اغلب احساس ناامیدی می‌کنند و نمی‌توانند کمک کنند.
• نوجوانان به دلیل احساس سوءتفاهم، قضاوت و درماندگی مکرراً اظهارات حمایتی والدین خود را رد می‌کنند.
• اما والدین می‌توانند با درک دیدگاه نوجوان خود، گرفتن یک تصویر درست و یافتن یک درمانگر به نوجوان خود کمک کنند تا شادی خود را به دست آورد.
من به عنوان یک روانشناس در کار با نوجوانان افسرده، بسیاری از والدین را دیده‌ام که احساس درماندگی می‌کنند. پسر یا دختر آنها، که چند سال قبل خوشحال بود و مشتاق بود در کنار آنها باشد، در عوض، آنها اکنون با نوجوانی زندگی می‌کنند که تحریک پذیر، گوشه گیر، خودآگاه، بی حال و بی انگیزه است. والدین بین سرخوردگی شدید، نگرانی و احساس ناتوانی می‌کنند. علیرغم بهترین تلاش‌ها و گاهی ناامیدانه، آنها نمی‌توانند راهی برای کمک به نوجوان خود بیابند.
این واکنش‌ها قابل درک است. این مادران و پدران به طور طبیعی متعهد هستند که به فرزند خود کمک کنند تا خواسته‌های اغلب سخت دوران نوجوانی را پیش رود تا آماده پذیرش موفقیت آمیز در بزرگسالی شود. با در نظر گرفتن اینکه، آنها تمام تلاش خود را می‌کنند تا نوع راهنمایی، حمایت و عشق مورد نیاز در این مرحله از زندگی را ارائه دهند. اما نوجوان افسرده اغلب با بی تفاوتی پاسخ می‌دهد. این مادران و پدران درک می‌کنند که نوجوان آنها افسرده است، اما رفتارهای آنها اغلب غیرمنطقی به نظر می‌رسد. بسیاری از والدین این تجربه را شبیه تماشای انفجار قطار در حرکت آهسته توصیف کرده اند-به نظر می‌رسد فرزندشان در حالی که کمک و توصیه آنها را نپذیرفته است، خود را تخریب می‌کند. اگرچه هیچ استراتژی در 100 درصد مواقع مؤثر نیست، اما راه‌هایی وجود دارد که والدین می‌توانند از نوجوان افسرده خود حمایت کنند که مفید و مورد استقبال قرار می‌گیرد. در زیر من پنج رویکرد را توصیف کرده‌ام که اغلب والدین از آنها استفاده می‌کنند. به احتمال زیاد، هنگامی که آنها را عملی می‌کنید، شاهد پیشرفت‌هایی خواهید بود
1: با نوجوان خود همسو شوید و سعی کنید دیدگاه او را قبل از پرش به حالت حل مسئله بشناسید
والدین از دیدن رنج کودکان خود متنفر هستند. در نتیجه، آنها اغلب برای حل مشکل نوجوان خود عجله می‌کنند و در این راه ناخواسته احساسات نوجوان را نادیده می‌گیرند. هنگامی که نوجوانان افسرده احساس می‌کنند احساساتشان جدی گرفته نمی‌شود، موضوع را بدتر می‌کند. به جای حل فوری مشکلات، ابتدا فضایی ایجاد کنید که نوجوان شما بتواند احساسات خود را آزادانه بیان کند. شما می‌توانید این کار را با گوش دادن نوجوان خود انجام دهید (یا در مورد برخی از ناامیدی‌های فعلی صحبت کنید). احساس کنجکاوی، تمایل به درک بهتر دیدگاه آنها را ابراز کنید. همچنین می‌توانید از روش بازتاب واکنش آنها (به عنوان مثال، “این بسیار ناراحت کننده است”) استفاده کنید. پاسخ مفید دیگر این است که احساسات فرزند خود را با برقراری همدلی تأیید کنید (“من درک می‌کنم چرا چنین احساسی داری”). کنجکاوی، تأمل و تأیید به تسکین احساسات نوجوان کمک می‌کند، که به نوبه خود ارتباطی ایجاد می‌کند که به شما امکان می‌دهد (گاهی) برای حل مشکل با نوجوان خود فرصت بگذارید. تأیید از طرف والدین نیز بسیار مهم است زیرا به نوجوانان کمک می‌کند تا توانایی تشخیص احساسات خود را داشته باشند و هنگام ناراحتی احساسات خود را تأیید و خود تنظیم کنند.
2: مشکل را به گونه‌ای حل کنید که به نوجوان شما کمک کند احساس کند که شما در کنار هم هستید
والدین معمولاً با ارائه مستقیم راه حل به نوجوانان، مشکل را حل می‌کنند. اغلب این باعث می‌شود که یک نوجوان احساس کند که با او به عنوان یک “کودک” رفتار می‌شود. پاسخ معمول در آن مرحله نادیده گرفتن راه حل والدین است … مهم نیست که توصیه چقدر خوب است! نکته‌ای که باید در نظر داشته باشید این است که نوجوانان مستعد رشد حساسیت هستند و نمی‌پذیرند که به طور مستقیم به آنها بگوییید چه کار کنند. راه حل این است که نوجوان خود را در روند حل مشکل مشارکت دهید. از آنها بپرسید که تا کنون چه راه حل‌هایی ارائه کرده‌اند و به آنها کمک کنید تا در مورد تلاش‌های خود برای حل یک مشکل فکر کنند. این تکنیک به شما کمک می‌کند، به عنوان والدین، ببینید که نوجوان شما تمایل صادقانه‌ای دارد که خوب کار کند و زمانی که احساس کرد درک می‌شود و چشم انداز او برایش ارزشمند است، روی خود کار کند.
3: تصویری درست از رفتار نوجوان خود بگیرید
وقتی نوجوان شما افسرده است و از قبول کمک شما امتناع می‌کند، می‌تواند ترسناک، گیج کننده و ناراحت کننده باشد. اغلب والدین رفتار نوجوان افسرده خود را بی احترامی، بی ادبانه و غیرمنطقی می‌دانند. در حالی که دیدگاه شما به عنوان والدین ممکن است دقیق باشد، تشخیص دهید که نوجوان شما دیدگاه متفاوتی دارد – دیدگاهی که احتمالاً حقیقتی نیز دارد. این همان چیزی است که محققان آن را دیالکتیک می‌نامند – وقتی دو دیدگاه که به ظاهر متضاد هستند ممکن است هر دو به طور همزمان درست باشند. یک مثال از این امر می‌تواند زمانی باشد که نوجوان به شما می‌گوید تمام تلاش خود را برای تکمیل تمام کارهای مدرسه انجام می‌دهد و شما متقاعد شده‌اید که آنها باید کارهای بهتری انجام دهند. هر دوی این‌ها می‌تواند درست باشد. نوجوان ممکن است تمام تلاش خود را انجام دهد، اما پس از آموختن مهارت‌های جدید، یا رفع مشکلات خاص، می‌تواند بهتر عمل کند. تعارض اغلب زمانی ایجاد می‌شود که والدین و نوجوانان به جای کنجکاو شدن در مورد دیدگاه دیگری، بر دفاع از دیدگاه خود متمرکز شوند. با تمرین رویکردی دیالکتیکی در والدین، شما یک افراط را بر دیگری ترجیح نمی‌دهید، بلکه تعادل اجرای مداوم قوانین و در عین حال فرصت مذاکره در مورد مسائل کلیدی را پیدا می‌کنید.
4: رفتارهای مثبت را تشویق کنید
هنگامی که یک نوجوان برای اولین بار افسرده می‌شود، تمایل طبیعی والدین این است که به نوجوان خود کمک کند از موقعیت‌هایی که باعث ایجاد این احساسات می‌شود اجتناب کند (به عنوان مثال، مدرسه، تمرینات ورزشی). با این حال، انجام این کار فقط افسردگی را افزایش می‌دهد و اغلب مشکلات را در عملکرد روزانه نوجوان تشدید می‌کند. با ابراز همدلی و درک احساسات آنها، رفتار دیالکتیکی را تمرین کنید، در عین حال به محدودیت‌های خود پایبند باشید و رفتارهای مثبت و سالم را تشویق کنید.
5: یک درمانگر پیدا کنید که نوجوان شما بتواند با او ارتباط قوی برقرار کند
طبیعی است که نوجوانان تمایل داشته باشند با شخصی غیر از والدین خود صحبت کنند. اغلب اوقات، نوجوانان از کار با درمانگر بالینی که بتواند با دیدگاه آنها همدلی کند، سود می‌برند و در عین حال آنها را به چالش می‌کشاند تا مشکلات خود را از دریچه‌ای متفاوت مشاهده کنند. این منجر به افزایش بلوغ و رشد روانی می‌شود.
هنگام جستجوی یک درمانگر، مهم است که شخصی را پیدا کنید که نوجوان شما، او را به عنوان یک فرد مناسب بشناسد. این مهم زمانی اتفاق می افتد که نوجوان شما احساس ارتباط با درمانگر دارد، احساس راحتی می‌کند و درک می‌شود. اغلب یک نوجوان به سادگی این نوع درمانگر را توصیف می‌کند. در کار من با نوجوانان، من اغلب می‌بینم که نوجوان هنگامی که دیدگاه بیشتری نسبت به احساسات خود پیدا می‌کنند، نسبت به والدین خود نرم می‌شوند. یک درمانگر که مناسب است، با نوجوان شما رابطه‌ای برقرار می‌کند که به بررسی صادقانه احساسات، روابط خانوادگی، تعارضات و اهداف او کمک می‌کند. مسئولیت پذیری در قبال اقدامات خود نمایان می‌شود.
نتیجه
والدین یک نوجوان افسرده بودن، می‌تواند گیج کننده و چالش برانگیز باشد. با این حال، تجربه من به من نشان داده است که وقتی والدین از استراتژی‌هایی که در بالا توضیح داده شد پیروی می‌کنند، بسیاری از نوجوانان پاسخ مثبت می‌دهند. افسردگی کم کم از بین می‌رود، روابط با والدین تقویت می‌شود و نوجوان که گم شده به نظر می‌رسید دوباره ظاهر می‌شود، این بار اما متصل، متفکر و خودآگاه.
دکتر سیده نیره جمالی
دکتری تخصصی روان شناسی
کارشناسی ارشد ادبیات و روان شناسی
کارشناس ادبیات و تاریخ
پژوهشگر، روانشناس
عضو هیئت موسس انجمن استعدادیابی نقشه راه زندگی.
مسئول پژوهش کلینیک روان‌شناختی پایا.
